componenten opslaan
|
In 2017 ben ik actiever met SMD componenten aan de slag gegaan. SMD componenten zijn relatief goedkoop en het is mogelijk om kleinere schakelingen te maken. Het is wel noodzakelijk om de soldeer spullen hiervoor op orde te hebben zoals een goede microscoop, hot air soldeerstation en goede flux. Als het gereedschap op orde is, is de grootste slag geslagen. Omdat aangebroken reels met componenten vrij voordelig zijn, heb ik een “kleine berg” aan componenten opgekocht. Helaas ben ik tegen een probleem aangelopen om componenten goed op te kunnen slaan. Mijn zoektocht staat hieronder beschreven.
overwegingen
Ruimte technisch gezien is het meest handig om alle componenten op “één berg te gooien”. Dat neemt het minste ruimte in. Echter is hiermee nauwelijks iets terug te vinden. Elk component individueel verpakken zorgt ervoor dat elk onderdeel (mits goed gelabeld/geïndexeerd) goed te vinden is maar kost erg veel ruimte en vooral veel geld en heel veel tijd om in te richten. Het spectrum tussen deze twee uitersten is breed en zo ben ik gaan zoeken naar de ideale methodiek van opslag. Via een hoop tussenstappen ben ik tevreden met het (voorlopige) resultaat.
Aanvankelijk had ik een aantal bekende Raaco ladekasten om de componenten in op te slaan. Voor grotere componenten werkt dit aardig, maar al snel blijkt dat verschillende soorten componenten in één bakje gecombineerd moeten worden om het aantal lades te beperken en uiteindelijk zitten de lades te vol of zijn deze laatjes bijna leeg. En als je elk chip type een apart laatje wil geven, zijn er (te) veel laatjes nodig. De gemiddelde kosten zijn ongeveer € 1,00 per laatje. Omdat het kunststof is, is het ESD technisch gezien niet handig om chips op te slaan. Kortom, deze methode is niet ideaal. Een kanttekening is dat ladekasten ook lastig mee te nemen zijn en als ze omvallen je een uitdaging hebt om de inhoud weer terug te krijgen in het juiste laatje… Ook is ontdekt dat de wens er is om individuele componenten op te slaan evenals een serie van dezelfde componenten. Dit maakt alles toch complexer.
doelstelling
Het doel van de beoogde componentenopslag is om:
- álle componenten snel terug te kunnen vinden
- de ingenomen ruimte te minimaliseren;
- het vloeroppervlakte van de opslag te minimaliseren;
- de opslag zo goedkoop mogelijk te houden;
- het systeem zo onderhoudsvriendelijk mogelijk te maken;
- individuele componenten en series van componenten op te kunnen slaan.
labels
Dus eventuele labels worden met de hand geschreven omdat het pakken van een labelprinter of opmaken van labels op de computer te veel werk is. Dit is niet uit luiheid, maar in het kader van timemanagement is gebleken dat een perfect mooi label systeem in de praktijk zelden werkbaar is omdat het te complex is. Goed is goed genoeg en houd het eenvoudig. (Hoe moeilijk dit ook is voor een perfectionist…)
reels
De aanleiding om na te denken over een betere opslag was de ongesorteerde berg met chips (waardoor ik alsnog nieuwe chips bestelde omdat het makkelijker is) en de aankoop van veel SMD componenten. Aangebroken SMD rollen zijn scherp te koop en genoeg componenten voor de rest van mijn elektronica plannen. ;-) De componenten zaten bij aankoop op zogeheten reels/ Een reel is een (vaak) kunststof “haspel” met een kartonnen band met holtes waarin de componenten zijn geplaatst. Een pick and place machine kan de band transporteren en het betreffende component uit de band pakken en op de print plaatsen. Aangezien ik geen luxe machine heb, hoeft het niet op rol te blijven. Rollen zijn vrij groot en daarmee niet heel handig. Daarop heb ik besloten om de componenten van de reels te halen en anders op te slaan. Hieronder staan twee voorbeeld van betreffende SMD reels:
ladekast
Aanvankelijk heb ik de SMD componenten in lades gestopt van de ladekast. Maar dit is niet heel praktisch. Duizenden SMD componenten zijn zo klein dat maar een paar procent van een lade gevuld wordt dat zonde is van de ruimte. Daarbij is de kans op omvallen van een lade reëel en terug vinden van alle SMD componenten in het tapijt is niet de leukste klus. Dit kan dus beter… Ook in stukken knippen van de tape met componenten is een karwei en kost nog vrij veel ruimte. Een voorbeeld van het resultaat is hieronder te zien.
potjes
Ik had nog een partij met kunststof potjes staan die ingezet zijn voor opslag van de SMD componenten. De kleine potjes zijn groot genoeg om grote aantallen componenten in op te kunnen slaan. Er kan ook een kartonnen kaartje bij met de specificaties. Een los potje (met schroefdop) kan meegenomen worden zonder kans op verlies van componenten. Het ruimteverlies in de potjes is zo klein dat het verwaarloosbaar is. In de uitzonderlijke situatie dat een potje te klein is, past vrijwel elke reel in twee potjes. Ik wil een plank met ondiepe schappen aan de muur maken zodat alle potjes voor het grijpen staan en de inhoud goed te zien is. Dit is nog in aanbouw… Om de componenten in de potjes te krijgen is het eenvoudig om met twee personen de componenten uit de tape te halen door de tape te “pellen” zoals hieronder te zien is. Binnen enkele minuten is een reel “geleegd”. De potjes zijn ook prima geschikt voor componenten die niet gevoelig zijn voor statische ontlading omdat kunststof statisch opgeladen kan worden met schade aan gevoelige componenten als gevolg.
En wat overblijft is veel oud papier van de tape!
Hieronder staat twee foto’s van de SMD componenten die ruimte technisch zeer efficiënt opgeslagen zijn.
chips
Ik heb ook een “klein bergje” aan chips liggen uit bijvoorbeeld de 4000 en 7400 serie. Graag wil ik deze snel terug kunnen vinden. Omdat van elk type maar één of twee chips zijn, is het niet werkbaar om voor elke nummer een apart potje of laatje te gebruiken. Ik ben tenslotte geen groothandel… Hiermee is het onvermijdelijk om een register bij te houden met elke individuele chip. Met potlood wordt een identificatienummer op een chip gezet en zo kan deze eenvoudig in het register worden opgenomen. Uiteindelijk moeten de chips worden opgeslagen dat deze snel te vinden zijn en dat deze (redelijkerwijs zo goed mogelijk) beschermd zijn tegen elektrostatische ontladingen. Een paar chips in een bakje is nog werkbaar omdat uit tien chips het juiste nummer te vinden is. Eén chip in een laatje met 99 andere chips vinden is redelijkerwijs niet werkbaar. Opslaan in kunststof potjes is ook niet wenselijk omdat kunststof statisch oplaad en de chips eenvoudig om zeep kan helpen door een statische ontlading. Op 20-11-2018 zat ik bij mijn ouders op de bank met een leeg luciferdoosje te “spelen” dat op de salontafel lag. Als technicus moet je toch iets in je handen hebben “om mee te prutsen”… ;-) Al dagdromende leek het mij een aardig plan om luciferdoosjes te gebruiken als lades. De laatjes zijn mooi klein van afmeting. Weinig statisch gevoelig, te beschrijven en vooral goedkoop. Door de doosjes tegen elkaar te plakken ontstaat er een ladekast met veel kleine laatjes. Door een strookje karton aan de zijkant van het “laatje” te nieten ontstaat er een handvat dat ook gebruikt kan worden als een label! Er zijn lege blanco doosjes te koop, maar een gevuld doosje is een factor twee goedkoper. En een zender van €1.000,00 kopen “doen we moeiteloos” en als “we” een cent kunnen besparen op een besparen op een kartonnen doosje lijk ook ik net een centamateu… ik bedoel zendamateur. ;-) Acht doosjes (met lucifers) kosten minder dan € 1,00 en zo heb je voor ongeveer 12,5 cent een laatje. Dat is ongeveer een factor 10 goedkoper dan per laatje in een echte ladekast.
Door de doosjes met kartonnen strips op strategische aan elkaar te plakken ontstaat er een relatief stevige ladekast. Het voordeel is ook dat je de vorm van de ladekast vrij kan bepalen en zo bijvoorbeeld een hoge smalle kadekast maken of een brede versie. Of bijvoorbeeld “blokjes” van een aantal lades zodat de gemaakte ladekastjes mee te nemen zijn. Door aluminium folie in de laatjes te plakken worden alle poten kortgesloten en daarmee is de kans op ESD schade kleiner.
register
Omdat aantallen en afmetingen van componenten flink kunnen variëren zijn er vaak meerdere ladekasten, potjes, rekken en kokers. Om componenten terug te kunnen vinden is een goed register belangrijk. Omdat een register onderhoud verlangt, is een eenvoudig register belangrijk. Te mooi is vaak te complex en daarmee op langere termijn niet te onderhouden. Een Access database is mooi, maar in mijn ervaring te complex. Dan sterft het systeem in schoonheid. Gebleken is dat een Excel spreadsheet prima werkt. De filter- en sorteermogelijkheden zijn goed genoeg om in de behoeft te voorzien. “Even snel” een kolom toevoegen is zo gedaan en komt de werkbaarheid ten goede.
|
|